هر چند بسیاری انوشه انصاری را به عنوان اولین زن کیهانگرد و اولین ایرانی که به فضا سفر کرده است، میشناسند اما او پیش از فضانورد بودن، به عنوان یک کارآفرین نمونه در زمینه ارتباطات و اینترنت، یک مخترع و یک خیر حامی توسعه علم در جهان شناخته میشود. در ادامه این مقاله مروری بر زندگی انوشه انصاری خواهیم داشت.
زندگی نامه انوشه انصاری
تولد در ایران و دو مهاجرت
انوشه رئیسیان که ما او را با نام انوشه انصاری میشناسیم، در 21 شهریور سال 1345 در شهر مشهد متولد شد. زمانی که انوشه چهار ساله بود، پدرش به علت مسائل شغلی و همچنین ادامه تحصیل با خانواده به تهران مهاجرت کرد.
در سال 1361، دو سال پس از شروع جنگ و زمانی که انوشه 16 ساله بود، او به همراه خانوادهاش به آمریکا مهاجرت کردند. انوشه در حالی به آمریکا رفت که توانایی لازم برای برقراری ارتباط به زبان انگلیسی را نداشت. اما با همین حال دبیرستان را به اتمام رساند و شروع به رویاپردازی درباره ستارگان کرد. انوشه انصاری درباره رویاهای دوران کودکی میگوید:
«از کودکی مسحور فضا بودم؛ خیلی به تماشای ستارهها علاقه داشتم؛ رویای سفر به فضا همان موقعها در سرم افتاد. من این رویا را داشتم؛ اما زندگی و حرفه من مسیر دیگری را در پیش گرفتند. وقتی به آمریکا آمدم، انگلیسی صحبت نمیکردم. من حتی یک شهروند آمریکایی هم نبودم. در اینجا من ۱۶ سال داشتم و هیچ راهی برای ورود به ناسا نمیدیدم. وارد مسیر مهندسی و علوم کامپیوتر شدم که در آخر مسیر شغلی مناسبی برای من بود. این مسیر باعث شد من یک مهندس موفق و پس از آن یک کارآفرین موفق از طریق تاسیس و فروش یک شرکت شوم. پس از آن، من میتوانستم روی آنچه میخواستم انجام دهم که رفتن به فضا بود، تمرکز کنم».
تحصیلات انوشه انصاری
پس از اتمام دوران دبیرستان، انوشه انصاری تصمیم گرفت تا رویای خود را در دنیای ستارگان دنبال کند. به همین منظور، برای رشته اخترفیزیک در دانشگاه پرینستون ثبت نام کرد، اما نتوانست در آزمون اولیه آن نمره قبولی کسب کند. انوشه زمانی که دید نمیتواند در رشته دلخواهش تحصیل کند به سمت رسته مهندسی الکترویک رفت و در دانشگاه «جورج میسون» ایالت ویرجینا در همین رشته فارغ التحصیل شد. پس از آن به دانشگاه واشتنگن رفت و مدرک کارشناسی ارشد خود در رشته الکترونیک را از این دانشگاه دریافت کرد.
فعالیت حرفهای
انوشه انصاری پس از به اتمام رساندن تحصیلاتش در شرکت بزرگ MCI مشغول به کار شد. این شرکت یکی از بزرگترین شرکتهای مخابراتی است که پهنای باند اینترنت بسیاری از کشورها را تامین میکند. کار کردن در این شرکت دو مزیت بزرگ برای انوشه داشت، اول آنکه سبب شد تا در حوزه تخصصی خودش تجربیات بزرگ و ارزشمندی کسب کند و دوم آنکه در این شرکت با حمید انصاری، همسرش، آشنا شد.
کارآفرینی
در سال 1994، انوشه انصاری به همراه همسرش شرکتی را در زمینهی تامین تجهیزات شبکههای کامپیوتری تاسیس کردند. شرکت آنها که تی تی آی(Telecom Technologies Inc) نام داشت با عملکرد عالی خود توانست نظر شرکتهای سرمایهگذار را به خود جلب کند. این موفقیتها در حدی بود که در سال 2000، جایزه اول کارآفرین ملی ایالات متحده آمریکا به انوشه انصاری اهدا شد و در سال 2001 مجله فورچون (fortune magazine) او را به عنوان یکی از تاجران موفق جهان معرفی کرد. در نهایت و در سال 2001، شرکت سانوس نتورکس (Sonus Networks) با پیشنهاد 8 میلیون دلاری سهام شرکت TTI را خریداری و در خود ادغام کرد.
کارآفرینی و رویای ستارگان
پس از فروش شرکت TTI، انوشه انصاری به همراه همسرش شرکت پرودی (Prodea) را تاسیس کردند. فعالیت اصلی این شرکت در زمینه اینترنت اشیا و دیجیتال کردن مدیریت خانهها میباشد. علاوه بر این، انوشه در شرکت اسپیس ادونچر (Space Adventures) نیز سرمایهگذاری کرده است. فعالیت اصلی این شرکت گردشگری در فضا میباشد. این شرکت در همکاری با آژانس فضایی روسیه در تلاشاند تا ناوگانی را برای سفرهای فضایی (با هدف گردشگری و تجاری) در ارتفاعات زیرمداری ایجاد کنند. در طرح کلی این شرکت آمده است که در کشتی فضایی این شرکت 5 نفر به ارتفاعات زیرمداری سفر میکنند و در آنجا میتوانند سیاهی فضا و گردی زمین را برای چند دقیقه تماشا کنند.
جایزه انصاری
در سال 1383، انوشه انصاری و خانوادهاش که همیشه رویای سفر به فضا را در ذهن میپروراندند، جایژهای 10 میلیون دلاری را برای ساخت اولین پرواز فضایی خصوصی در نظر گرفتند. این جایزه به پروژهای تعلق میگرفت که بتواند، یک سفر فضایی را با فضاپیمایی قابل بازیابی، با حضور حداقل سه مسافر، انتقال به ارتفاع بیش از 100 کیلومتری از سطح متوسط زمین و بازگشت سالم به زمین را با موفقیت انجام دهد.
این جایزه که «جایزه انصاری ایکس» نام داشت، نهایتا به فضاپیمای «اسپیس شیپ وان» تعلق گرفت. هرچند که با اهدای این جایزه، انوشه انصاری کمک شایانی به پروژهی سفرهای فضایی کرد اما همچنان به رویای خود یعنی سفر به فضا دست پیدا نکرده بود. در همین رابطه می توانید زندگی نامه بابک فردوسی جوانترین دانشمند ناسا را مطالعه کنید.
سفر به فضا انوشه انصاری
در هشتم می سال 2006 برابر با هجدهم اردیبهشت 1385، سازمان فضایی روسیه اعلام کرد که انوشه انصاری به عنوان اولین ایرانی و زن کیهانگرد (گردشگر فضایی) با فضاپیمای سایوز به فضا سفر خواهد کرد.
هر چند این سفر برای انوشه حدود 20 میلیون دلار هزینه داشته است. اما انوشه این هزینه را برای رسیدن به آرزویش پرداخت کرد. در نهایت، در تاریخ 23 شهریور سال 1385، از پایگاه فضایی بایکونر قزاقستان به این سفر فضایی اعزام شد. پس از گذشت دو روز فضاپیمای حامل انوشه انصاری در مدار زمین قرار گرفت. پس از اقامتی 9 روزه، در تاریخ 29 سپتامبر سال 2006، انوشه که به آرزوی خود رسیده بود، به زمین بازگشت.
این سفر انوشه انصاری، صرفا یا هدف گردشگری نبود بلکه او در همکاری ایستگاه بینالمللی فضایی آژانس اروپا به پیشرفت آزمایشهایی علمی درباره علل کم خونی، تاثیر تغییرات ماهیچهای بر کمردرد، تاثیر تشعشعات فضایی بر فضانوردان و پرورش گونههای میکروبی در ایستگاه فضایی، کمک کرد. در نهایت به خاطر فعالیتهای انوشه، در سال 2015، دولت آمریکا جایزه ملی پیشگامان فضا را به او اهدا کرد.
فعالیتهای عام المنفعه انوشه انصاری
انوشه انصاری به همراه به همراه همسرش علاوه بر فعالیتهای اقتصادی و تجاری در زمینه کارهای عام المنفعه نیز فعالیت میکنند. آنها علاوه بر شرکت خودشان، یک موسسه خیریه به نام «بنیاد اهورا» را بنیانگذاری کردهاند تا بتوانند از این طریق به هم نوعان خود کمک کنند.